Het
e-boek kennen we allemaal. Maar wat is eigenlijk een
e-boek? De
e staat natuurlijk voor
elektronisch, maar wat is daar relevant aan? Het zou net zo goed, of zelfs beter, kunnen staan voor iets veel wezenlijker, namelijk de
extra mogelijkheden die een
elektronisch boek kan bieden. Je zou het daarom beter een
enhanced book kunnen noemen, of een
extended book. Daarmee blijft de ingeburgerde term
e-book in stand en daar is best wat voor te zeggen.
Maar voor de toekomst zou ik willen pleiten voor een nieuwe, meer algemene, term. Die zou dan moeten aangeven waar het werkelijk om gaat, namelijk dat een boek niet een pak papier is, zoals we daar honderden jaren lang tegen aan hebben gekeken, maar een gedachtegoed, een idee. Dat zou kunnen leiden tot het
i-book, maar dat is toch niet wat ik bedoel. In welke vorm een idee wordt aangeboden is niet zo belangrijk, er kunnen trouwens meerdere vormen kunnen naast elkaar bestaan. Dat was natuurlijk al lang zo, je had bijvoorbeeld een boek, als paperback of in een gebonden editie, gedrukt of geprint (POD), in de oorspronkelijke taal of vertaald. Nu komt daar dus het
e-boek bij, maar daar zijn inmiddels ook al weer verschillende vormen van. En om een
e-book te lezen heb je een (
elektronisch) apparaat nodig en niet ieder apparaat is geschikt om ieder
e-boek te lezen. Het is, kortom, een zootje.
Behalve het boek is er soms nog een andere vorm van hetzelfde idee, bijvoorbeeld een film naar aanleiding van een boek, of een toneelstuk. En tegenwoordig heb je natuurlijk YouTube met film- en boektrailers. Dat alles levert al een ongelooflijk aantal verschillende vormen op van het oorspronkelijke idee (
original
idea of
oi). Daarbij is het verschil tussen woord en beeld aan het vervagen, meestal ten gunste van het beeld. De vraag is of dat erg is, misschien moeten we daar mee leren leven.
Een manier om greep te krijgen op de nieuwe werkelijkheid zou kunnen zijn om een hulpmiddel te ontwerpen dat wat orde in de chaos schept. Dat brengt mij op het idee van een
c-boek. Daarbij staat de
c voor
control en/of
container. Het is een soort controlecentrum (
control
center) waar alle vormen van hetzelfde
oi worden bestuurd. Een soort
catalogus dus, waar je als
consument een overzicht krijgt van alles wat er ooit over dat betreffende
oi is gepubliceerd. En, zeker zo belangrijk, waar je dan ook direct toegang toe kunt krijgen, al of niet tegen betaling. Hoe dat kan worden uitgewerkt hoop ik binnenkort te kunnen laten zien aan de hand van een
concreet voorbeeld.