Is ISTC de oplossing of kan het simpeler?

Binnenkort wordt in Nederland en Vlaanderen een nieuw registratiesysteem voor boektitels geïntroduceerd, de International Standard Text Code of kortweg ISTC. Hiermee kunnen alle verschijningsvormen van een titel aan elkaar worden gekoppeld zodat men direct kan zien welke producten er zijn en of die ook leverbaar zijn. Dat is handig voor wie een bepaald boek zoekt en wil kunnen kiezen uit het totale aanbod. Van veel boeken zijn inmiddels 2 of meer vormen beschikbaar, bijvoorbeeld een gebonden editie, een paperback en een e-boek. Als ISTC een succes wordt, en het internationale ISTC-agentschap doet er alles aan om dit te verwezenlijken, moeten wij straks in de ISTC-databank gaan zoeken in plaats van in een webshop of zoekmachine. Meta4Books (de vroegere Boekenbank) en Bureau ISBN (lees het Centraal Boekhuis) zijn 2 van de inmiddels 10 lokale ISTC-agentschappen die voor Vlaanderen en Nederland ISTC-nummers gaan uitgeven. Het eerste jaar kunnen leden van de Boek.be en de NUV gratis hun titels aanmelden, niet-leden betalen 10 euro exclusief BTW.

De vraag is of een geheel nieuw en gecentraliseerd systeem naast het ISBN-systeem wel kans van slagen heeft in de tegenwoordige tijd. Om te beginnen heeft men een nogal bizar nummersysteem bedacht waarbij de eerste 3 tekens aangeven welk agentschap het nummer heeft uitgegeven en de volgende 4 cijfers het jaar van uitgifte van het ISTC-nummer. Dat zijn al 7 posities die op zich weinig informatie bieden. De volgende 8 posities vormen de eigenlijke code en de laatste positie dient als (alfanumeriek) checkdigit. Bij elkaar bestaat een ISTC-code dus uit 16 tekens, drie meer dan een ISB-nummer. Als voorbeeld geeft Meta4Books ISTC-nummer A08 2002 12B4A105 7 en dat komt nogal merkwaardig over. De code A08 staat daarbij voor Meta4Books als uitgevende instantie, maar het jaartal 2002 suggereert dat dit nummer 10 jaar geleden al is toegekend, terwijl Meta4Books officieel nog van start moet gaan.

Al met al lijkt een oplossing binnen het ISBN-systeem aanzienlijk eenvoudiger en zeker zo effectief. Men kan immers een ISBN toekennen aan een “metatitel” en daar alle verschillende verschijningsvormen en overige metadata als hyperlinks aan toevoegen. Eventueel kan men een bepaalde serie nummers reserveren voor deze “metatitels” maar strikt noodzakelijk is dat niet.

Meta4Books geeft op haar website de volgende verduidelijking: “De aanvraag en de registratie in het boek verloopt op dezelfde manier als momenteel voor ISBN-aanvragen: manueel of via automatische procedure (op basis van ISTC-Onix). De aanvragen zullen vanaf voorjaar 2012 via Meta4books verlopen.
In theorie kan iedereen een ISTC voor een werk aanvragen (auteur, uitgever, beheersvennootschap, boekhandel, bibliotheek, andere). Het is uiteraard het meest voor de hand liggend dat de rechthebbende (auteur of uitgever) hierin het voortouw neemt.Het ISTC-nummer moet, net als het ISBN, gepubliceerd worden in de colofon van de publicatie, tenzij het nummer retroactief wordt toegekend.”
Meta4Books begint deze maand al met het toekennen van ISTC-nummers en het Centraal Boekhuis verwacht in maart klaar te zijn om ISTC op te nemen in CB Online.
Lees ook het artikel van Maarten Dessing in Boekblad op http://bit.ly/wa4eV8 en de informatie die Meta4Books op haar website geeft op http://bit.ly/zsh2LJ.